Het Gemeenschappelijk Buitenlands en Veiligheidsbeleid (GBVB) werd opgericht als de tweede pijler van de Europese Unie in het Verdrag van 1993 betreffende de Europese Unie, ondertekend te Maastricht. Een aantal belangrijke wijzigingen in het Verdrag van Amsterdam, die in 1999 het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid heeft sindsdien een aantal ontwikkelingen gezien werd afgedwongen geïntroduceerd.
Een verandering doorgevoerd is de overeenkomst te beginnen aan een gemeenschappelijk veiligheids- en defensiebeleid (EVDB) binnen het algemene kader van het GBVB.
De Europese Raad van Laken van 14-15 december 2001 een verklaring over de operationele capaciteit van het EVDB die officieel erkend het vermogen van de Unie om crisisbeheersingsoperaties uit te voeren. Bepaalde veranderingen in de GBVB-bepalingen van het verdrag werden overeengekomen op het Verdrag van Nice
Het Verdrag van Amsterdam schetst de vijf belangrijkste doelstellingen van het GBVB:.
* gemeenschappelijke waarden, de fundamentele belangen, de onafhankelijkheid te waarborgen en integriteit van de Unie in overeenstemming met het principe van het Handvest van de Verenigde Naties; * Om de veiligheid van de Unie in alle middelen te versterken; * De vrede te handhaven en versterken van de internationale veiligheid, in overeenstemming met de beginselen van het Handvest van de Verenigde Naties, de Slotakte van Helsinki en de doelstellingen van het Handvest van Parijs, met inbegrip van de buitengrenzen * om de internationale samenwerking te bevorderen; * Ontwikkeling en versterking van de democratie en de rechtsstaat en eerbiediging van de mensenrechten en de fundamentele vrijheden.
Het verdrag geeft ook verschillende manieren waarop deze doelstellingen moeten worden nagestreefd:
* de beginselen en de algemene richtsnoeren voor het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid, die wordt gedaan door de Europese Raad; * Beslissen over gemeenschappelijke strategieën. Deze instrumenten werden geïntroduceerd door het Verdrag van Amsterdam en de genoemde algemene beleidslijnen voor activiteiten met afzonderlijke landen. Elke strategie bepaalt de doelstellingen, de duur en de middelen die moeten worden verstrekt door de EU en de lidstaten.
Tot nu toe zijn er gemeenschappelijke strategieën voor Rusland, Oekraïne, de Middellandse Zee en het Midden-Oosten vredesproces. Ook zij worden vastgesteld door de Europese Raad. * Vaststelling van gemeenschappelijke optredens en ge